Immunologia
IMMUNOLOGIA
II rok, kierunek analityka medyczna,
rok akademicki 2022/2023, semestr zimowy
Osoba odpowiedzialna za dydaktykę: dr hab. n. med. Olga Ciepiela
Miejsce i wymiar zajęć z Immunologii:
Zajęcia obejmują 60 godzin, w tym: wykłady 15, seminaria 20, ćwiczenia 25 godzin,
ECTS = 4.
Ćwiczenia: Sale ćwiczeniowe Zakładu Medycyny Laboratoryjnej, ul. Banacha 1a
Seminaria (sala 24D Zakład Medycyny Laboratoryjnej)
Wykłady – platforma e-learning.wum.edu.pl
Forma zaliczenia przedmiotu: Egzamin testowy w sesji zimowej
Cel nauczania i zakres przedmiotu
Celem nauczania immunologii jest:
· Poznanie budowy i funkcji układu odpornościowego człowieka;
· Poznanie podstawowych mechanizmów indukcji i rozwoju odpowiedzi immunologicznej oraz procesów leżących u podłoża chorób alergicznych, autoimmunologicznych, nowotworowych, odrzucania przeszczepów oraz pierwotnych i wtórnych niedoborów oporności;
· poznanie możliwości zastosowania przeciwciał, cytokin i komórek należących do układu odpornościowego w celach diagnostycznych i terapeutycznych
· nabycie umiejętności przeprowadzania badań podstawowymi metodami immunologicznymi (w tym izolacji komórek układu odpornościowego, przeprowadzanie testów immunoenzymatycznych, oceny subpopulacji limfocytów, oceny funkcji komórek układu odpornościowego, wykonywania testów w oparciu o reakcje antygen-przeciwciało, interpretacji wyników podstawowych badań immunologicznych)
Program nauczania:
Wykłady:
W1 – Wprowadzenie do układu odpornościowego: komórki, tkanki i narządy układu
odpornościowego, przeciwciała, układ dopełniacza, receptory limfocytów T, cząsteczki MHC (dr hab. O. Ciepiela).
W2 – Rodzaje odpowiedzi immunologicznej: odporność wrodzona, prezentacja antygenu, współdziałanie komórek w wytwarzaniu przeciwciał, komórki żerne w odporności, cytotoksyczność odpowiedzi immunologicznej, regulacja odpowiedzi immunologicznej, odpowiedzi immunologiczne w tkankach (dr hab. O. Ciepiela)
W3 – Immunologia zakażeń: odporność przeciwwirusowa, odporność przeciwbakteryjna i przeciwgrzybiczna, odporność na inwazje pasożytnicze, pierwotne niedobory odporności, AIDS i wtórne niedobory odporności, szczepienia (dr hab. O. Ciepiela)
W4 – Odpowiedzi immunologiczne przeciw tkankom: tolerancja immunologiczna, autoimmunizacja i choroby autoimmunizacyjne, przeszczep i odrzucenie, odporność na nowotwory. (dr S. Białek)
W5 – Nadwrażliwości: typu I (natychmiastowa), typu II, typu III, typu IV (dr S. Białek)
Seminaria:
S1– Główny układ zgodności tkankowej (mgr M. Małecka-Giełdowska)
S2 – Pierwotne i wtórne niedobory odporności (dr hab. O. Ciepiela).
S3 – Tolerancja immunologiczna. Mechanizmy zabezpieczające przed autoagresją. Mechanizmy indukujące autoagresję (dr S. Białek)
S4 – Mechanizmy cytotoksyczności limfocytów. Immunologia rozrodu (dr hab. O. Ciepiela)
S5 – Diagnostyka niedoborów odporności oraz funkcjonowania układu odpornościowego. Terapia genowa (dr hab. O. Ciepiela)
S6 – Nadwrażliwość typu II, III i IV. Zastosowania w diagnostyce. Choroby o podłożu atopowym (dr S. Białek)
S7 – Śmierć komórki. Autofagia. Proteasom i inflamasom (dr hab. O. Ciepiela)
S8 – Zewnątrzkomórkowe sieci neutrofilowe (dr hab. O. Ciepiela)
S9 – Przeciwciała monoklonalne i ich zastosowanie w terapii. (dr S. Białek)
S10 – Immunologiczne podłoże reakcji SIRS (mgr Paweł Kozłowski)
Ćwiczenia:
C1 – Izolacja limfocytów (dr hab. O. Ciepiela)
C2 – Test redukcji błękitu nitrotetrazolowego (NBT) (dr hab. O. Ciepiela)
C3 – Immunofenotypowanie subpopulacji limfocytów (dr hab. O. Ciepiela)
C4 – Wstęp do technik immunoenzymatycznych. Testy immunochromatograficzne (dr hab. O. Ciepiela)
C5 – Techniki elektroforetyczne i immunoelektroforetyczne (mgr A. Rodziewicz-Lurzyńska)
C6 – Testy immunoenzymatyczne (ELISA) (dr M. Iwanowska)
C7 – Testy lateksowe. Odczyny precypitacyjne (mgr M. Małecka-Giełdowska)
C8 – Detekcja apoptozy za pomocą mikroskopii fluorescencyjnej (mgr M. Małecka-Giełdowska)
C9 – Oznaczanie składowych układu dopełniacza. Interpretacja wyników badań (mgr M. Małecka-Giełdowska)
C10 – Diagnostyka alergii IgE-zależnych. Interpretacja wyników badań (dr S. Białek)
Podczas ćwiczeń obowiązuje strój ochronny – buty, fartuch, maseczka
Formy kontroli i ocena wyników nauczania
Podstawą zaliczenia przedmiotu jest:
· Kolokwium testowe po piątym seminarium,
· Kolokwium testowe po 10 seminarium
· Egzamin testowy przeprowadzany w sesji zimowej, obejmujący 60 pytań jednokrotnego wyboru, trwający 60 minut. Aby być dopuszczonym do egzaminu, należy być obecnym na seminariach i ćwiczeniach (dopuszczalna nieobecność na 2 z zaplanowanych 20 zajęć), wziąć udział we wszystkich wykładach w formie e-learningu oraz zaliczyć kolokwium.
Literatura obowiązkowa:
1. Gołąb J., Jakóbisiak M., Lasek W., Stokłosa T.: Immunologia, PWN, Warszawa 2017
2. Lasek W.: Immunologia: podstawowe zagadnienia i aktualności. PWN, Warszawa 2014
Literatura uzupełniająca:
1. Bryniarski K.: Immunologia. Edra Urban & Partner, Wrocław 2017
2. Abbas AK., Lichtman AH., Pillai S.: Immunologia – funkcje i zaburzenia układu immunologicznego. Red. wyd. pol. Żeromski J., Edra Urban & Partner,Wrocław 2015
3. Żeromski J., Madaliński K., Witkowski JM.: Diagnostyka immunologiczna w praktyce lekarskiej. Mediton, Łódź 2017, z serii Immunologia w praktyce.
4. Vollma A, Zundorf I, Dingremann T. Immunologia i immunoterapia. Red. wyd. pol. Żeromski J. Medpharm Polska 2015